time for fresh wind

* de Nederlandse tekst vind je verderop *

When I - without any hesitation - closed my eyes for a power nap in a cafe in downtown Tokyo, I realised that I have gotten well accustomed into Japan. I would never do this in any other city outside Japan. Nor would I go downstairs to buy another coffee, leaving all my valuables unattended. According to our standards sleeping is something intimate that belongs to the private domain. But here in Japan sleeping in public is common practice. Most offices facilitate by placing coaches and even the university library has rows of soft comfortable fauteuils, so tempting for a nap especially on hot days.  Many do, which I perfectly understand, but I can’t help feeling a bit uncomfortable when reading in an academic book with a slightly snoring student next to me. 

On the other hand, the Japanese consider talking, with each other or by telephone as something strictly private. So when in public you speak very softly, avoid making telephone calls and switch off the sound. As a result you experience a kind of silence when in public, which is nice, in particular when in the library.  Remarkably though this pleasant stillness is regularly roughly disturbed by an extremely loud sneeze.  With the same forceful dedication the Japanese – at least Japanese men – have the habit to scrape the  throat, not once but on and on and on.  Fortunately the final climax – that disgusting habit which is still common practice in China – is inappropriate in Japan, but apparently the long, noisy prelude is acceptable when in public. 

Now summer has really started, I observe another remarkable difference in the perception of public and private.  Balconies and roof terraces remain empty.  Used to Mediterranean habits, we put the table outside, have dinner and enjoy the cool breeze that softly blows from the mountains. Nobody does, even not in our apartment building where many foreigners live. Windows, sliding doors, and curtains remain closed. Nobody to be seen. Nothing to be heard. Apparently the balcony belongs to the public space, so it will not be used for private affairs. It is  just used for storage and as a work space. Our washing machine for example is placed right in the middle, handy for washing indeed, but besides it is a real stand in way. 

During these hot summer weeks the Japanese literally pay a high price for their habit to hide inside their homes. Instead of using cool breezes to lower temperatures, the airco’s – energy guzzler number one – are working overtime, albeit to eliminate the heat of the refrigerator motor in the small kitchen. Applying natural ways to keep summer life bearable, would save a lot of energy and money. People could easily save 10 per cent on electricity by adjusting the airco to 1 degree higher. From next week on however we will all be forced to seek alternatives for cooling down. The electricity company just send us the schedule of planned power outages in August. We  are kindly requested to take measures during days with a high chance of blackout. Isn’t this the ideal moment to break with traditions and to turn balcony and roof terraces into refreshing, green, comfortable indoor-outdoor spaces? 

Tijd voor een frisse wind 

Toen ik in een café in Tokyo zonder aarzelen mijn ogen dicht deed voor een dutje, besefte ik dat ik al aardig ingeburgerd ben in Japan. Ik zou dit namelijk in geen enkele stad buiten Japan doen. Ik zou trouwens ook nooit al mijn waardevolle spullen gewoon laten liggen en naar beneden lopen voor nog een koffie. Maar dit terzijde. Voor ons is slapen iets intiems dat in de privésfeer thuis hoort. Maar in Japan is slapen in het openbaar heel gewoon. De meeste kantoren hebben speciale banken en in de universiteitsbibliotheek staan rijen comfortabele, zachte stoelen; heel verleidelijk voor een dutje, vooral op warme dagen. Ze worden veel gebruikt, wat ik me goed kan voorstellen, maar een boek lezen  met een  zacht snurkende student naast me  voelt nog steeds een beetje ongemakkelijk. 

Praten daarentegen beschouwt men als iets privés. Dus in het openbaar praat je zachtjes, je voert geen telefoongesprekken en zelfs het geluid van de mobiel is uit. Hierdoor is het vaak rustig en stil in het openbaar. Dat is heel prettig, zeker als je in de bibliotheek bent. Het rare is dat die plezierige stilte soms ruw verstoord wordt door keihard niesen. Met dezelfde overgave schrapen Japanners, althans de mannen, hun keel; niet één keer, maar twee, drie, vier  keer achter elkaar.  Gelukkig blijft de climax, die vieze gewoonte die men China nog heeft, in Japan achterwege, maar de luidruchtige aanloop is blijkbaar wel geoorloofd in het openbaar.

Nu de zomer echt begonnen is,  ontdek ik nog een ander opvallend verschil in openbaar en privé gedrag. Balkons en dak- terrassen blijven leeg, terwijl wij al lang onze tafel buiten hebben, ‘s avonds op het balkon eten en genieten van een lekker koel briesje dat uit de bergen waait. Met buiten temperaturen van meer dan 30  graden zijn we nog steeds de enigen, zelfs in ons eigen appartementen complex, waar veel buitenlanders wonen. Ramen, schuifdeuren en zelfs de gordijnen blijven potdicht. Je hoort of ziet niemand. Blijkbaar hoort het balkon bij de openbare ruimte. Daarom gebruik je het niet voor privé zaken, maar puur functioneel. Onze wasmachine staat bijvoorbeeld midden op  het balkon. Heel handig als je moet wassen, maar verder is het een lastige sta-in-de-weg.

In deze hete zomerweken betalen Japanners letterlijk een hoge prijs voor hun gewoonte om binnen te blijven. Airco’s, energievreter nummer 1, maken overuren, alleen al om de warmte van de koelkastmotor weg te werken die in het kleine keukentje blijft hangen. Meer natuurlijke manieren om de zomer draaglijk te houden, scheelt veel energie en dus geld. Alleen al door de airco een graad hoger te zetten, bespaart men al gauw zo’n 10 procent. Tel uit je winst. 

De kans is groot dat we binnenkort gedwongen worden om een alternatief voor de airco te verzinnen. De elektriciteitsmaatschappij stuurde een brief met een overzicht van de dagen dat de elektriciteit mogelijk afgesloten wordt. We worden verzocht om alvast  voorzorgsmaatregelen te nemen. Is dit geen ideaal moment met de traditie te breken en balkons en dakterrassen om te toveren in frisse, groene, comfortabele binnen-buiten ruimtes?

money matters

* de Nederlandse tekst vind je verderop *

Opening a bank account in Japan took about 4 hours spread over 2 visits. Several official documents were required and a number of forms had to be completed. One of the major problems to tackle was the fact that I have three middle name. Add to that that my last name isn’t very Japanese. Together, these five names (my first name, my three middle names, and my last name), when set in Japanese characters, took up far too much space and didn’t fit in the allocated spaces on the form. Moreover, it was easy to make mistakes in the characters. So everything had to be checked and double checked. It is a good thing as several tiny differences in the characters were discovered and one little stroke more or less can seriously alter the meaning of the character. After getting all my names right, the bank officer calmly but decisively went through all the documents. She explained precisely how I deposit money, withdraw money, save money, transfer money through the internet, how much money the various transactions cost, and more, and she did all of this in Japanese. So thanks to my assistant/interpreter, I am now a client at Japan’s number one bank, the Mitsubishi UFJ Financial Group (MUFJ). 

After all these formalities and all the seriousness, you can imagine my surprise when after a week I received by post a happy Disney bank card and bank notebook. Too cute. What was missing in all of this was Scrooge McDuck as he seems to reflect the Japanese way of dealing with money so well. The Japanese are not only careful spenders (quality first); they are also the best savers in the world. On average, Japanese families save 20 percent of their monthly income. Mortgages are kept low and repaid within a short amount of time. Credit card debts are rare: on average $0.70 cents versus a $2.200 in the USA.

As a result, personal savings are astronomical (on average, a family has around €160.000). Interestingly, despite the good service and the cute cards that banks offer their clients, many Japanese still opt to keep their savings in private money-boxes at home. They tend to distrust banks, which seems to me, at this point in time, to be common sense given the bank crisis where millions lost their savings. Currently, the Japanese save more money than ever and widely neglect the government’s call to do the opposite. The government’s message to spend more for the sake of the economy doesn’t seem to appeal to them. Apparently, when it comes to money, the Japanese attitude of safety first takes precedence over their respect for authority.  

Considering all this, it is not surprising that most things are still paid for in cash. In shops, debiting purchases or paying with plastic is uncommon. Even regular payments like one’s rent or one’s electricity bill are often paid for in cash. As such, the Japanese are quite used to dealing with large numbers of bank notes. And if you don’t like the idea of your money having passed through so many hands, you just go to the money cleaning machine, which quickly removes stains and bacteria from your bank notes.

Despite the thorough explanations provided to me by the very patient bank officer, I still find using the payment machine to be a huge challenge. All of instructions are in Japanese. Fortunately, the bank has a special uniformed service employee whose main task is to welcome clients and provide assistance if needed. In my case, he did the entire payment process for me. He pressed all buttons needed, except my pin code (In his words: “the secret numbers”) where he pointed to where I needed to press and then discretely turned his back. Without trust, I would have been completely lost.

geldzaken

Het duurde vier uur om een bankrekening te openen. Er waren allerlei officiële papieren nodig en een heleboel formulieren moesten worden ingevuld. Bovendien ontstond er een groot probleem door mijn vier voornamen en mijn familienaam bleek nogal ingewikkeld voor het Japans. Alles bij elkaar waren de vijf namen (mijn vier voornamen en de achternaam) veel te lang voor de ruimte op het formulier. Omdat er gemakkelijk fouten gemaakt worden in het Japanse schrift, moest alles ook nog eens heel goed nagekeken worden. Dat is op zich prima, want een klein streepje meer of minder kan een heel andere betekenis geven. Toen eindelijk alles goed opgeschreven was, nam de medewerkster rustig maar gedecideerd alle formulieren nog eens met me door. Daarna legde ze heel precies uit hoe ik geld kan storten, kan opnemen, kan sparen, hoe ik kan internetbankieren, hoeveel de verschillende transacties kosten en nog veel meer. En dat alles in het Japans. Gelukkig heb ik een assistente /vertaalster en dankzij haar ben ik nu klant van de grootste bank in Japan: de Mitsubishi UFJ Financial Group (MUFJ).

Je kunt je voorstellen hoe verrast ik was toen ik na zoveel serieusheid, een bankpasje en bankboekje vol vrolijke Disney figuurtjes thuis gestuurd kreeg. Heel schattig. Maar Dagobert Duck staat er niet op, terwijl hij toch het boegbeeld zou kunnen zijn van hoe Japanners met geld omgaan: voorzichtig (kwaliteit staat voorop als men iets koopt), geen schulden maken en veel sparen. Een gezin spaart gemiddeld 20 procent van het maandinkomen. Hypotheken zijn laag en worden snel afbetaald. En er zijn nauwelijks schulden op betaalkaarten: $ 0,70 cent tegen $2.600 in the USA. De persoonlijke spaartegoeden zijn dan ook astronomisch ( €160.000 per gezin). Momenteel sparen Japanners meer dan ooit en ze negeren daarmee de oproep van de regering om het tegenovergestelde te doen. Ze voelen zich niet aangesproken door de boodschap om de economie te stimuleren door meer te kopen. Als het op geld aankomt, weegt safety first voor Japanners blijkbaar zwaarder dan hun gevoel voor autoriteit. 

Al is de service van de banken nog zo goed, veel Japanners bewaren hun spaargeld gewoon thuis in spaarpotten. Zij hebben van oudsher niet zo'n vertrouwen in banken; een mentaliteit waar ik nu wel begrip voor kan opbrengen gezien de recente bankcrisis waarbij miljoenen hun spaargeld kwijt raakten. Het is dus eigenlijk niet zo vreemd dat de meeste aankopen nog steeds contact betaald worden. Pinautomaten en plastic betaalkaarten worden nauwelijks gebruikt. Zelfs maandelijkse betalingen als de huur of elektriciteit worden cash gedaan. Voor Japanners zijn grote pakken bankbiljetten dus heel gewoon. Mocht je het een vervelend idee vinden dat je geld door veel andere handen gegaan is, dan biedt de geld-wasmachine uitkomst.Die verwijdert vlekken en je krijgt je biljetten weer fris en gladgestreken terug.

Ondanks de gedegen uitleg van de bankmedewerkster, vind ik het een enorme klus om met de betaalautomaat de huur te betalen. Alle instructies zijn in het Japans. Gelukkig heeft de bank een speciale medewerker in uniform die als taak heeft iedereen vriendelijk te begroeten en te assisteren indien nodig. Hij heeft de hele betaling persoonlijk voor me in orde gemaakt. Alle toetsen heeft hij ingedrukt, behalve die van mijn pincode, de“geheime cijfers” zoals hij ze noemde. Die wees hij aan, daarna draaide hij zich discreet om en wachtte tot ik klaar was. Zonder vertrouwen was ik hier nergens.

wild ducks

* de Nederlandse tekst vind je verderop *

In my hometown Maastricht  I am used to cycle to work along the river. It is very pleasant that I can continue this habit in Kyoto where I live close to the Kamo gama: the wild duck river.  There are two differences however. The distance to my workplace is larger (3.5 km) and the route  is far more adventurous.  So it is a double change for the better. 

The Kamo River has its source in the mountains, North of Kyoto . Somewhere near the centre the river joins with the Takano River which flows down from the north-eastern direction. Since these mountain rivers have just a  few artificial constructions, the river area  looks natural and rather pristine. Indeed it is a huge nature area  throughout this big city.

I start my morning ride in the North  where  the bumpy narrow path goes along several waterfalls. The water level  is usually relatively low; less than one meter in most places. But since the rainy season has started, the river is full and the water clatters downstream. Under  the first bridge  I balance on a strip of 80 centimetre along a row of zero yen houses closely watching  the doors in case the resident might come out. Soon after,  the path becomes wider, so  I can bike more relaxed. The riverbanks are very popular spots for the outdoor activities like walking, running, fishing or gymnastics. But the  Kyoto residents  also go to the river to play music,  practice choir chants or declaim. For them  this beautiful public space is an extension of their small,  thin- walled  house. Nobody seems surprised, except a gajin  like me (the Japanese word for foreigner;  literal meaning: alien ) who cannot resist to make pictures. Fortunately,  there is no time clock in the institute where I work.

Please enjoy some ‘wild duck’ impressions below.

wilde eenden

In mijn  woonplaats  Maastricht fiets ik altijd langs de rivier naar mijn werk. Het is fijn dat ik dit in Kyoto kan blijven doen, want  ik woon hier dicht bij de Kamo gama:  de wilde eend rivier. Maar er zijn twee belangrijke verschillen. De afstand naar mijn werk is nu een stuk langer (het is 3,5 kilometer) en de route is avontuurlijker.  Het  is dubbel zo leuk dus.

De Kamo rivier begint  in de bergen ten noorden van Kyoto.  Bij het centrum van de stad komt hij samen met de Takano rivier die vanuit de bergen ten oosten  van de stad naar beneden stroomt . Anders dan bij de Maas zijn er maar een paar constructies aangebracht in deze  berg rivieren. Daardoor ziet  het rivierengebied er heel natuurlijk en ongerept uit. Feitelijk  is het een enorm natuurgebied, dwars door deze grote stad heen.

Ik begin mijn ochtendritje in het noorden over een hobbelig pad langs verschillende watervallen. Het waterpeil is meestal laag; op de meeste plaatsen minder dan een meter. Maar nu het regenseizoen is begonnen, is de rivier vol en klettert het water naar beneden. Onder de eerste brug balanceer ik over een strook van zo’n 80 centimeter langs een rijtje zero yen huizen. Ik hou de  deurtjes angstvallig in de gaten, voor het  geval een bewoner naar buiten zou willen. Even later wordt het pad breder en kan ik ontspannen verder fietsen. De oevers van de rivier zijn heel populair voor de gebruikelijke outdoor activiteiten zoals  wandelen, hardlopen, vissen of  gymnastiek. Maar de inwoners van Kyoto gaan ook naar de rivier om muziek te spelen, te zingen of te declameren.  Deze prachtige plek is voor velen  een verlengstuk  van hun kleine, gehorige woningen. Niemand kijkt er vreemd van op, behalve een gajin  als ik ( het Japanse woord voor buitenlander, dat letterlijk alien betekent), die het niet kan laten foto’s te maken. Gelukkig is er geen tijdklok op het  instituut waar ik werk.

green is cool

* de Nederlandse tekst vind je verderop *

The Japanese are fond on nature and gardening, and so am I. As I wander around this large city, I am often pleasantly surprised. I see tiny flower gardens planted in front of houses, elegant trees peaking out above bamboo fences, and colourful creepers against walls. Even more astonishing are the many productive plots that you see around this city. Vegetable gardens and even small rice fields are fairly common. Some are for private use but, on the outskirts of the city, there are still quite a few plots for commercial production, and since they tend to be wedged between houses or even apartment buildings, the pleasure of this rural experience is always unexpected. But the plots are indeed useful. The proceeds are directly sold to the citizens who are very keen about their food being fresh. In the morning, the farmer’s wives drive their small trucks through residential areas, their trunks full of seasonal vegetables freshly harvested just a few kilometres away. 

This tradition of small scale agriculture has been revitalised by the Do you Kyoto campaign to make Kyoto more sustainable. People are stimulated to grow vegetable gardens and schools are given extra facilities if they join the campaign, which they often do. Urban farming is a great way to improve quality of life and sustainability in the cities. Should lack of space on the ground be an obstacle, then the top of the buildings offer plenty of room to expand. In Kyoto, the first attempts at roof gardens are now taking place but, in Tokyo, the metropolitan authorities started requiring building owners and developers to plant trees on rooftops back in 2001. The requirement applies to commercial buildings with more than 1,000 sq. meters of floor space and public buildings of more than 250 sq. meters. This requirement was implemented as a means to mitigate the heat in summer and reduce air conditioner use. The effects have been measured in a study showing that roof temperatures have decreased significantly and indoor temperatures have been lowered by 1 to 3 degrees. Additionally, this measure has lead to new enterprises such as Tokai no Noen (City Farm) that develops and commercially exploits roof gardens. Prices for a plot of 3 sq metres are around 200 Euros, but roof gardens are still very popular. The kind of people willing to pay the 200 euros per 3 square metres varies, as do their motivations to do so. Some families rent plots so that their kids can experience nature. Some elderly people rent plots because they want fresh air and some physical exercise. Other people rent plots because they like to have fresh, reliable food or they want to connect with fellow gardeners. Also, there are companies who rent plots and offer them to their employees. Their harvest parties are usually accompanied by a whole lot of beer. Clearly, the benefits of having a garden are varied. 

 Groen is cool

Japanners zijn dol op de natuur en op tuinieren. En ik ook. Als ik door deze grote stad wandel, ben ik regelmatig aangenaam verrast. Ik zie mini bloementuintjes langs voorgevels, sierlijke bomen die boven bamboe schuttingen uit steken, en fleurige klimplanten tegen muren. Nog verrassender zijn de landbouw veldjes die overal in de stad te vinden zijn. Groentetuinen en zelfs kleine rijst veldjes zijn hier heel gewoon. Sommige zijn voor privé gebruik maar naarmate je verder in de buitenwijken komt, zie je steeds meer landbouw akkertjes voor de handel. Omdat de veldjes helemaal ingeklemd zitten tussen huizen en zelfs appartement gebouwen, is zo’n dorpse ervaring altijd een onverwacht plezier. Maar de  landjes zijn vooral erg nuttig. Ze zorgen voor verse producten. En dat is iets wat Japanners heel belangrijk vinden.  In de ochtend zie je de boerenvrouwen in hun smalle vrachtwagentjes door de woonbuurten rijden; de laadbak vol met groenten die net geoogst zijn, een paar kilometer verderop.

Deze traditie van kleinschalige landbouw is nu onderdeel van de Do You Kyoto campagne voor een duurzame stad. Het idee is om zoveel mogelijk groenten zelf te verbouwen. Particulieren en scholen krijgen extra faciliteiten als ze meedoen. Mocht er te weinig ruimte op de grond zijn, dan bieden de daken genoeg uitbreidingsmogelijkheden. In Kyoto vinden nu de eerste experimenten met daktuinen plaats, maar de metropool Tokyo heeft  al sinds 2001 voorschriften voor het beplanten van daken. Het is verplicht voor commerciële gebouwen met een oppervlakte van meer dan 1000 m² en openbare gebouwen groter dan  250 m².  De maatregel is bedoeld om de hitte in de zomer tegen te gaan en het gebruik van airco’s te verminderen. En dat is het geval, zo blijkt uit onderzoek. De temperatuur van het dak  gaat inderdaad behoorlijk omlaag. De binnentemperatuur daalt met 1 tot 3 graden. De maatregel heeft  nieuwe bedrijfjes opgeleverd zoals stadsboerderij Tokai no Noen, die daktuinen aanlegt en exploiteert. De huurprijs voor een lapje grond van 3 m² is al gauw zo’n 200 euro per maand, maar toch zijn de tuintje heel populair. De mensen die dit bedrag neer tellen zijn heel gevarieerd, net als de redenen om een tuintje te beginnen. Gezinnen huren een landje om hun kinderen natuur ervaring te laten opdoen. Anderen huren een landje omdat ze vers, betrouwbaar voedsel willen en contact met andere tuiniers. Oudere mensen huren een tuintje vanwege de frisse lucht en de lichaamsbeweging. En sommige bedrijven huren een stuk grond  voor de ontspanning van hun personeel. Zij vieren het binnenhalen van de oogst meestal met heel veel bier. Een stadstuin  heeft kortom ongekend veel voordelen.

 

fukushima 2: power to the people?

Fukushima prefecture, close to the no-go area

* De Nederlandse tekst vind je verderop *

A nuclear power free Japan was short-lived. Prime minister Noda now approved the start up of two OI plant reactors located close to Kyoto. It will take a few weeks before they are fully up and running but the government felt that reactors should be started up to prevent a potential power crunch this summer. And so he added, “we need it to ensure a sustainable growth”.

I find the use of the word ‘sustainable’ in this context remarkable given that the term has long been used to argue against nuclear energy. As such, it is a solid part of the vocabulary of the anti-nuclear movement. Its use here is ironic and indicative of the ‘defeat the enemy with their own weapons’ communication strategy – a strategy that, in my opinion, has also been extensively used by Dutch politicians. In fact, the former vice prime minister Verhagen, who, by the way, seems to have dropped off the planet since the cabinet fell last April, often spoke of how ‘clean’ nuclear energy is in his pleas for more nuclear plants in the Netherlands and made frequent references to the fact that, with nuclear energy, there are no CO2 emissions.

I wonder though how sustainable Japanese growth could be? Thus far, the costs of nuclear energy have been astronomical, as evidenced by the bill of 19.25 billion yen (€190 million) that the mayor of Futabato, a small town in the nuclear disaster stricken area, recently handed TEPCO. But 19.25 billion yen is nothing. It doesn’t come close to compensating the 2 million people affected. It doesn’t pay for the losses experienced by 70,000 to 100,000 (the numbers are unclear) nuclear refugees who were forced to leave behind their houses, their land, their cattle, their orchards. It doesn’t make up for the fact that there is a contaminated 30 kilometre no-go area that is now completely useless. And what of the immaterial loss: the destruction of social infrastructure that is so vital to local economies, the dissipation of social ties, and the psychological trauma that affects people’s wellbeing probably for a very long time? Such loss is beyond calculation. Thus far, few of the costs have been covered and the losses have been primarily borne by the affected and by the government. How is that sustainable?

With the re-opening of these two nuclear plants, the debate on energy has flared up again. Strikingly, most Japanese people are against nuclear energy. In fact, about three quarters of the Japanese population claim to want a nuclear-free Japan and people have shown great self-discipline in reducing their energy consumption. Energy saving has become a kind of national sport. Even electricity bills include hints for energy reduction. Additionally, investments in renewable energy installations are rapidly increasing. For example, sales of solar cells rose 30.7% in 2011. Initiatives to influence political decision-making, however, have had little success thus far. Last week, the Tokyo council rejected a petition signed by 320,000 residents that lobbied for a referendum on nuclear energy in Tokyo and the urgent energy-related requests made by two governors of regions close to the Oi plant have not honoured. They asked Noda to put the plant into operation for only a limited period of time as not all safety procedures have been tested, but Noda and his allies claim that energy supply is a national issue and should thus be decided upon at national level. The governors, the mayors, and the residents oppose that they should call the shots since they have to carry the heavy costs of a nuclear catastrophe.

So, ultimately, this is not about energy; it is about power and control, and I think it would be better if the debate were to be framed in this context. As one may rightfully ask whether a part of modern society as necessary and vital as energy is should be owned, and thus controlled, by private, market-driven corporations? The Fukushima catastrophe has painfully demonstrated that as long as control over energy remains in the hands of a mere few, we risk not only damage to the environment but to democracy as well.

Nihonmatsu refugee camp 

 

 

 

Fukushima 2

Een kernenergie-vrij Japan was maar een kort leven beschoren. Half juni heeft premier Noda toestemming gegeven om twee reactoren van de Oi centrale, vlak bij de provincie Kyoto, op te starten. Het argument is dat men een energie tekort in de zomer wil voorkomen. Verder zei de premier: “We hebben kernenergie nodig voor een duurzame groei van de economie”.
Het is merkwaardig dat het woord ‘duurzaam’ juist in dit verband gebruikt wordt. De term is nou net een van de belangrijkste argumenten tegen kernenergie en hoort thuis in het vocabulaire van de anti-kernenergie beweging. Deze communicatie truc – ‘versla je vijand met eigen wapens’ – kennen Nederlandse politici ook. Voormalig vice premier Verhagen (ooit nog iets van hem gehoord sinds de val van het kabinet?) blijft maar hameren op het feit dat kernenergie schone energie is. Wat hij feitelijk bedoelt is dat er geen CO2 uitstoot is.

Maar hoe duurzaam kan de groei van de Japanse economie zijn zolang er nog rekeningen open staan? Zoals de rekening van 19 miljard yen (190 miljoen euro) die de burgemeester van Futabato, een klein stadje in het getroffen gebied, onlangs overhandigde aan TEPCO voor de schade door de Fukushima kerncentrale. Maar de totale kosten van de schade zijn astronomische bedragen. Het gaat dan niet alleen om schoonmaak-kosten, maar ook over de schade die 2 miljoen mensen hebben geleden, over compensatie voor de zeventig tot honderd duizend vluchtelingen die hun huizen, land, vee, boomgaarden enzovoorts achter hebben moeten laten; en over compensatie voor het vervuilde gebied van zo'n 30 kilometer dat totaal onbruikbaar is. En dan zijn er ook nog de immateriële verliezen die natuurlijk helemaal niet te becijferen zijn: de vernietiging van de sociale infrastructuur, die zo belangrijk is voor de lokale economie, het verdwijnen van sociale banden en de zware psychische trauma’s. Tot nu toe zijn er nauwelijks rekeningen betaald. De verliezen worden gedragen door de getroffenen en de overheid.

Nu de eerste kerncentrale weer actief wordt, laait de discussie over kernenergie weer op. De meerderheid van de Japanners is tegen. Driekwart wil een kernenergievrij Japan en de mensen hebben het afgelopen jaar heel gedisciplineerd hun elektriciteitsgebruik terug gebracht met zo’n 15 procent. Energie besparen lijkt hier wel een nationale sport. Zelfs op de elektriciteitsrekening staan tips hoe je kunt besparen. Tegelijkertijd nemen de investeringen in alternatieve energie snel toe. De verkoop van zonnecellen bijvoorbeeld is in 2011 met 30 percent gestegen. Initiatieven om de politiek te beïnvloeden vinden echter geen gehoor. Kort geleden heeft het bestuur van Tokyo tegen een referendum over kernenergie gestemd, na een petitie ondertekend door 320.000 inwoners. Zelfs dringende verzoeken van de gouverneurs van de twee provincies die grenzen aan de Oi centrale zijn niet gehonoreerd. Zij hadden premier Noda gevraagd de centrale alleen tijdelijk open te stellen, omdat nog steeds niet alle veiligheidsprocedures goed afgerond zijn. Noda en andere politici claimen nu dat energie een nationale aangelegenheid is. De beslissingsbevoegdheid moet daarom ook op nationaal niveau liggen. De gouverneurs, burgemeesters en inwoners daarentegen vinden dat zij de zwaarste stem moeten hebben, omdat zij de rekening betalen als het fout gaat. 

 

Dus uiteindelijk gaat het niet om energie, maar om macht en controle. Het zou ook beter zijn als de discussie in dit kader geplaatst wordt. Want je kunt je terecht afvragen of zoiets belangrijks - en gevaarlijks - als kernenergie wel in handen moet blijven van private, markt gestuurde bedrijven. De catastrofe van Fukushima maakt pijnlijk duidelijk dat zolang een kleine groep de energievoorziening in handen heeft, we niet alleen schade voor het milieu riskeren, maar ook voor de democratie.

public space and private property

* de Nederlandse tekst vind je verderop * 

The first time I came to Japan, I was amazed by how neighbourhoods look. I walked around, enjoying the atmosphere, and wondered why these neighbourhoods look so different than neighbourhoods in other world cities. The streets here seem to exude a certain quietness, harmony, and spaciousness despite the fact that many streets are just as narrow as streets in some parts of Amsterdam or Athens or Aachen. What makes these streets so different? Perhaps it is the unique design of traditional Japanese homes but I doubt it as I’ve had this same sense in more modern neighbourhoods as well. Perhaps it’s then the tiny gardens in front of those homes or the abundant use of wood? As I wandered the streets, I observed my surroundings and contemplated the answer.

And do you know what I found? What makes these neighbourhoods feel so different? It is the absence of cars. Japanese streets are not propped full with parked cars, and what a difference that makes when these hideous yet colossal shining objects that ruin quality of life in most cities in the world are absent. Cars are not only the greatest producers of air pollution, they also occupy a ridiculous amount of public space. Contemplate this: In the Netherlands, a child has approximately four square meters of outdoor play area. A parked car, by contrast, utilizes ten square meters and those ten square meters are almost always on public ground. Apparently, most people today think that using common ground for the storage of their private property - when it is a car – is a human right. What would be the reaction if people without cars started parking large metal containers of ten square meters on public ground to store their piano or their bikes? Obviously, only  holy cows are allowed to graze in common pastures.

So that’s the difference. In Japan, people do not use public space to park their car. Cars are private property, and therefore belong to the private domain. Safety reasons played of course a major role in Japan’s ‘no public parking’ regulations as fire brigades and other emergency vehicles need to be able to get through the small and winding streets. But it is also a matter of principle: the private and the public are strictly separated worlds. This rule has motivated Japanese people to become very creative when it comes to parking their car. I saw the most ingenious solutions, as you can see in the pictures. Those who can afford it rent a parking spot in special garages who, given the shortage of space, have come up with smart solutions such as the car-carousel, which is a lift like installation that can house six to eight cars. Social anthropologist Inge Daniels claimed, in her book entitled, The Japanese House, material culture in the modern home, that the ‘no public parking’ rule often forces the Japanese to choose between having a garden or having the parking spot, and although most Japanese love nature and having a garden means a lot to them, ultimately, they often choose to park their car on that tiny little patch of private outdoor space that surrounds their house. The garden is then allocated to not-quite-public-space, along the sidewalks. And so the narrow streets look even better. 

Openbare ruimte  en privé bezit

Toen ik de eerste keer in Japan was, verwonderde ik me over het straatbeeld. Ik wandelde rond, genoot van de sfeer en vroeg me af waarom deze buurten zo verschillen van wijken in andere steden in de wereld. De straten hebben een bepaalde rust en harmonie en geven een gevoel van ruimte, terwijl ze toch vaak even smal zijn als straten in bepaalde wijken van bijvoorbeeld Amsterdam, Athene of Aken. Wat maakt het hier zo anders? Misschien het speciale ontwerp van de traditionele Japanse huizen? Waarschijnlijk niet, want dezelfde gewaarwording van rust, heb ik ook in moderne buurten. Misschien de kleine tuintjes bij de voorgevels? Of het vele hout dat je ziet? Al lopend door de straten, observeerde ik de omgeving op zoek naar een antwoord op mijn vraag. 

En weet je wat ik ontdekte? Weet je waarom je de buurten in Japan zo anders ervaart? Er staan hier geen auto's langs de weg. De straten zijn niet vol gepropt met geparkeerde auto's. En wat een verschil is dat, als die lelijke, glimmende kolossen, die ook nog eens de kwaliteit van leven in de meeste steden ruineren, afwezig zijn! Auto's zijn niet alleen de grootste luchtvervuilers, ze nemen ook nog eens een belachelijke hoeveelheid openbare ruimte in beslag. Voorbeeldje? In Nederland is er per kind gemiddeld vier vierkante meter speelruimte. Een geparkeerde auto neemt tien vierkante meter in beslag, meestal gewoon op de openbare weg. Voor autobezitters lijkt het inmiddels een mensenrecht aanspraak te maken op publiek bezit voor prive doeleinden. Want denk maar niet dat iemand die geen auto heeft een container van tien vierkante meter voor zijn woning mag plaatsen voor zijn piano of fietsen. Nee, alleen de heilige koeien mogen in gemeenschappelijke weides grazen. 

Dat is dus het grote verschil. In Japan gebruiken mensen geen openbare ruimte om hun auto's te parkeren. Hier is het zo geregeld dat iedereen op eigen grond parkeert. Natuurlijk spelen redenen van veiligheid een belangrijke rol bij deze maatregel, want brandweer en ambulances moeten natuurlijk makkelijk door de smalle straatjes kunnen. Maar het is ook een principiële kwestie: privé en openbaar zijn gescheiden werelden. Deze maatregel heeft Japanners creatief gemaakt in het organiseren van parkeerplaatsen. Zoals je op de foto's kunt zien, zijn er de meest ingenieuze oplossingen. En wie het zich kan veroorloven huurt een parkeerplek in speciale garages, die ook weer heel vernuftig woekeren met de beperkte ruimte; zoals de auto-carrousel, een installatie die plaats heeft voor zes tot acht auto's. Volgens antropoloog Inge Daniels, in The Japanese House, material culture in the modern home, dwingt het parkeerbeleid de Japanners te kiezen tussen een tuintje of een parkeerplek op de kleine stukjes grond bij hun huis. En hoewel de meeste Japanners dol zijn op natuur en een tuin veel voor hen betekent, wint de auto het meestal van de tuin. Die verhuist dan naar het piepkleine strookje langs het trottoir - maar wel nog net op privé terrein natuurlijk. En zo worden de straatjes nog mooier.