covered

* de Nederlandse tekst vind je verderop *

“The Japanese are private people and so too are their homes. In both cases, it is impossible to look inside and see what is really going on, - to see their real emotions and thoughts.“ This is what I was once told and it seems to reflect the common stereotype that the Japanese are reserved, emotionless, formal, stiff. Unless you are a really good friend or close family, you would never be invited into their home or into their inner life. The windows of their homes are covered by curtains or blinds and the windows to their inner world are masked by a polite smile.

Before moving to Japan, I wondered how this aspect of the Japanese society would impact me. Since early childhood, I have always had a kind of internal antenna that detects false intentions and hidden thoughts. I worried that the reserved demeanour of the Japanese would have this internal antenna of mine working overtime and would constantly trigger me to seek that which lays behind the first layer of an interaction. I’m relieved that this has not been the case. Thus far, my experience is that, in public, the Japanese are formal. Their face is straight and expressionless but there is a clear smile and a light bow of the head. When talking, they tend to be calm, friendly, and attentive. Their tone of voice is quiet. Questions and comments are often preceded by sumimasen which means ’pardon me’ or ‘I apologize’.

I think the Japanese’s formal demeanour has been misinterpreted and has led to a stereotype that the Japanese are emotionless robots. Could this actually be true? Are there people without emotions? Aside from the fact that stereotypes, in their essence, rudely and clumsily lump things together and disregard classes, subcultures, genders, professional groups, generations, and denominations - to name just a few possible criteria for differentiation in this country, - I think it is important that we distinguish between the expression of emotions and the presence of emotions. And obviously, the social context is relevant. Several comparative studies on the Japanese demeanour have shown that Japanese people are actually quite emotional. In fact, studies have shown that they express an equally broad scale of emotions as Americans. However, when part of a group such as family, close friends, or colleagues, the Japanese tend to express more positive emotions and less negative feelings while Americans show both types of feelings in relatively equal measure. Remarkably, in what is termed out-group contact, thus contact with strangers or casual acquaintances, the Japanese tend to show more negative emotions towards outsides while Americans tend to express more positive feelings (Matsumoto, 1990).

I, myself, have come to appreciate the public smiling face of the Japanese, especially when I muck something up. I have biked on the wrong side of the road, put coins for a bus ticket in the wrong machine, confused the exit door for the entrance door, set off the alarm in the library because I didn’t use my employee card, and not once was my clumsiness, my ignorance, my error met with a sigh, a raised voice, or even a furrowed brow. And my internal antenna has yet to register even the slightest hint of irritation. Rather, with every clumsy error, the people around me have stayed calm and done their utmost best to quickly fix the problem, all the while, with a friendly smile.

the main window of my neighbour

Gesloten 
 
“Japanners zijn net zo gesloten als hun huizen. In beide gevallen kun je niet naar binnen kijken en zien wat er werkelijk gebeurt – of wat ze echt denken of voelen.” Iemand vertelde me dit en het beschrijft het stereotype beeld dat Japanners gereserveerd zijn, stijf en emotieloos. Tenzij je heel goed bevriend bent of een naast familielid zul je nooit thuis uitgenodigd worden. Evenmin delen Japanners hun gevoelens. Voor de ramen hangen gordijnen of een blindering; de glimlach op hun gezicht houdt het innerlijk verborgen.
Voordat ik naar Japan vertrok, vroeg ik me af wat deze geslotenheid met me zou doen. Vanaf mijn vroege kindertijd heb ik een soort innerlijke antenne voor valse gevoelens en verkeerde bedoelingen. Ik was bezorgd dat de gereserveerde houding van de Japanners een overreactie zou geven en mijn antenne voortdurend zou prikkelen om te achterhalen wat achter de façade verborgen zit. Het is een opluchting dat dit niet gebeurt. Wat ik meemaak is dat Japanners zich in het openbaar formeel opstellen. Hun gezicht is strak en zonder uitdrukking, maar wel met een glimlach en vaak een lichte buiging van het hoofd. In een gesprek blijven ze kalm, vriendelijk en aandachtig. Vragen en opmerkingen worden vaak ingeleid met een ‘sumimasen’, dat “sorry” betekent of “neem me niet kwalijk”.

Ik denk dat deze formele houding van Japanners verkeerd geïnterpreteerd is en geleid heeft tot het stereotype beeld van Japanners als emotieloze robots. Maar hoe zou zoiets waar kunnen zijn? Bestaan er eigenlijk wel mensen zonder emoties? Afgezien van het feit dat een stereotype beeld nogal grofweg zaken over een kam scheert en voorbij gaat aan klassen, subculturen, seksen, beroepsgroepen, generaties of godsdiensten – om maar eens een paar criteria voor differentiatie in dit land te noemen – de belangrijkste misser volgens mij is in dit geval dat er geen onderscheid gemaakt wordt tussen emoties hebben en emoties tonen. Geen emoties zien, wil niet zeggen dat er geen emoties zijn. En de sociale context lijkt me ook relevant. Uit vergelijkende onderzoeken blijkt dat Japanners heel gevoelig zijn en even veel gezichtsuitdrukkingen kunnen hebben als Amerikanen. Maar Japanners reageren anders als ze in een groep zijn, bijvoorbeeld met familie, vrienden of collega's. Dan laten ze meer positieve gevoelens zien, terwijl Amerikanen evenveel positieve als negatieve gevoelens tonen. Buiten de groep, dus in het contact met vreemden of oppervlakkige kennissen, tonen Japanners juist meer negatieve gevoelens, terwijl Amerikanen dan meer positieve gevoelens laten zien (Matsumoto 1990).

Zelf ben ik het formele, glimlachende gezicht van Japanners nogal gaan waarderen, met name als ik weer eens aan klunzen ben. Fietsen aan de verkeerde kant (rechts!), ingang en uitgang door elkaar halen, rinkelende alarmbellen in de bibliotheek toen ik mijn medewerkerspasje vergat te gebruiken, munten in het verkeerde vakje van de kaartjesautomaat in de bus, met een hele rij wachtenden achter me. Niet één keer leidde mijn onhandigheid of fout tot stemverheffing, een zucht, zelfs niet tot een gefronste wenkbrauw. Mijn innerlijke antenne registreerde niet het minste spoortje irritatie. Bij al die onhandige fouten bleven de mensen die ik tegen kwam kalm en correct, terwijl ze hun uiterste best deden de situatie zo snel mogelijk in orde te krijgen. En al die tijd bleven ze vriendelijk glimlachen. Gewoon heel aardig.

zero yen houses

downloaded from wikipedia/commons; made by chris 73

 * De Nederlandse tekst vind je verderop *

In Japan, as in the rest of the world, poverty is growing. The economic crisis makes it harder to find a decent job and the new labour regulations make it even harder to earn a decent living. Japan used to have very strong employee protection laws - probably the best among high income countries - but that is something of the past now. Recent laws have paved the way for a more flexible labour market. For many people, this means temporary jobs, lower incomes, and less social security. Homelessness is growing as a result. In 2009, government officials counted 15,800 homeless people but organizations working with the homeless claim that this is much higher and, in fact, somewhere between 25,000 and 50,000.

This parallels trends in the USA and Europe where increasingly more people are struggling financially. What I find interesting is that some of the ways in which the people here cope with their unfortunate situation are typically Japanese. Take, for example, the capsule hotels located at train stations. Originally, these ‘hotels’ were developed to provide cheap and basic overnight accommodation for guests like the salarymen - Japanese office workers - who missed their last train home. Today, many capsules are used by homeless people on a regular basis. The hotel management then introduced a reduced price for long stay dwellers, who are mostly temporary, low wage workers. As an extra, these hotels offer a common living room, shared bathrooms, and storage facilities. Further, the government has passed legislation that allows people to register their capsules as their official abode.

Another typically Japanese phenomenon is the presence of little self-made houses under the bridges along riversides. They look pretty solid. They are made of discarded wood and usually covered with the blue plastic mats that Kyoto’s residents use en mass for picnics and outdoor festivities and then throw away. What’s interesting is that the space around these dwellings is remarkably clean and neat. I frequently see shoes lined up in a row outside the entrance and a bike parked off to the side so that others can easily pass by. The one close to my office even has a little garden and a dog house.

The young architect, Kyohei Sakaguchi, was also fascinated by these little houses, and while reading his book, The Zero Yen House (www.0yenhouse.com), the notion of the recycle community came to mind. The houses and often their interiors are made of discarded material (some use car batteries for lighting) and residents frequently earn their living by trading recyclables like cans and paper. It seems that these settlements as well have a sort of legalised status; their presence is permitted by the authorities and the local community is often involved in the recycling activities. Of course, it is, by no means, my intention to romanticize the lifestyle lived by those at the margins of urban life. Without doubt, it must be a hard life, in particular in the cold winter months and I have also noticed some very tragic persons indeed. However, I can’t help but to be fascinated by the disciplined way the homelessness manifests itself here. How people organise their life in the margins of this society, I find very Japanese. 

 
De 0-Yen huizen

Ook in Japan neemt de armoede toe. Door de economische crisis is het moeilijker een baan te vinden,en de nieuwe arbeidswetten maken het bovendien lastiger om een goed inkomen te verdienen. Japan had altijd een uitstekende arbeidsbescherming, beter dan Europa en de USA. Maar dat is voorbij. De nieuwe regelgeving is bedoeld voor flexibilisering van de arbeidsmarkt. Dat betekent: meer tijdelijke banen, lagere inkomens en minder sociale zekerheden. Daarmee groeit het aantal armen. In 2009 waren er volgens tellingen van de overheid 15.800 daklozen. Hulp organisaties schatten het aantal tussen de 25.000 en 50.000.
In de V.S. en Europa zien we vergelijkbare ontwikkelingen. Bepaalde oplossingen die mensen hier bedenken, zijn echter typisch Japans. Neem bijvoorbeeld de 'capsule-hotels’ die je bij de stations ziet. Oorspronkelijk zijn deze hotels bedoeld als eenvoudige, goedkope slaapplaats voor salarymen - de Japanse beambten – die de laatste trein gemist hebben na een avondje uit. Maar tegenwoordig worden de capsules door daklozen gebruikt, vaak voor langere tijd. De hotels hebben bijgevolg hun prijzen aangepast voor deze groep, waarvan de meeste overigens gewoon werken, zij het in tijdelijke banen tegen een laag loon. Als extra faciliteit , bieden de capsule hotels nu een gemeenschappelijke woonkamer en badkamers en de mogelijkheid om spullen op te slaan. Van overheidswege is deze woonsituatie nu min of meer geautoriseerd. De capsules kunnen als verblijfplaats geregistreerd worden, zodat mensen een officieel postadres hebben. 
 
Een ander typisch Japans fenomeen zijn de kleine zelfgemaakte huizen die je onder de bruggen op de rivieroevers ziet. De mini-huisjes zien er stevig uit, gemaakt van afvalhout en meestal afgedekt met de blauwe plastic matten die de inwoners van Kyoto massaal gebruiken bij picknicks en andere open lucht festiviteiten en daarna weggegooid worden. Rond de woninkjes is het opvallend netjes en schoon; de schoenen staan in een keurig rijtje naast de ingang, de fiets wordt zo dicht mogelijk tegen de zijkant geparkeerd zodat mensen er gemakkelijk langs kunnen lopen. Het huisje dicht bij mijn kantoor, heeft zelfs een tuin en een hondenhokje.
 
Ook de jonge architect Kyohei Sakaguchi is gefascineerd door de kleine huizen en hun bewoners. Toen ik zijn boek The Zero Yen House (www.0yenhouse.com) las , kwam het idee van de kringloop-gemeenschap bij me op. De huisjes zijn gemaakt van afvalmateriaal; huisraad en kleding zijn meestal tweedehands; de batterijen en accu’s voor de verlichting komen van de vuilnis en bewoners verdienen hun kostje met handel in blik, papier en ander hergebruik materiaal, dat ze in de buurt ophalen. En ook nu weer heeft de overheid de situatie gelegaliseerd.

Natuurlijk is het niet mijn bedoeling deze leefstijl in de marges van de stad te romantiseren. Het lijkt me een hard bestaan, zeker in de koude wintermaanden. Maar ik ben wel onder de indruk van de manier waarop mensen hun bestaan weten te organiseren en van de Japanse discipline die zelfs tot in deze marges zichtbaar blijft.

green curtains

* De Nederlandse tekst vind je verderop *

The weather is lovely at the moment. It’s warm but not too warm, and the nights are cold and refreshing. Every time I make a remark about the nice weather in Kyoto, someone says, “Oh, wait until July. It’s terrible.” People keep telling me that living conditions then are horrific. “ It feels like you’re living in a sauna”, a colleague explained, “You can hardly breathe outside and, inside, the temperature is not exactly comfortable because the air conditioners have to be set lower so electricity can be conserved”.

The Fukushima disaster was a disturbing wake-up call for the Japanese. It made them reconsider their energy production and consumption, and the protests against nuclear power were very uncharacteristic for the Japanese. Thousands of people flooded the streets of Tokyo and sit ins were held in front of the head office of the energy company, Tepco. On May 5^th, the closure of the last nuclear plant was celebrated across the country. In just a year’s time, this country has cut back its energy production by 30 percent, and that 30 percent was the nuclear industry’s share. Although all plants are technically closed for safety checks, resistance is still great. Their reopening will be politically complicated, because, according to new legislation, local authorities and the citizens must agree to have the plants reopened. This in a time when support for nuclear energy is on the decline. In fact, a recent poll showed that about 62 percent of Japan rejects nuclear energy. 

 

Meanwhile, energy consumption, or rather, energy conservation, is at the top of the national agenda. It is really impressive to see how this country has succeeded in reducing electricity by a fifth in such a short time span. People throughout the country have reset their thermostats and turned off their computers and other appliances. Public transport services have reduced the frequency of rides and the lighting in vending machines has be minimized. Companies have rescheduled work days and rules regarding attire such that employees can work earlier and wear looser, cooler clothing. A myriad practical ways to save have been proposed and implemented. 

My absolute favourite, thus far, is the use of ‘green curtains’. Green curtains are created by allowing climbing plants such as goya (gourd), beans, or morning glory to grow up against a building and cover its windows. They offer natural shade and thus indoor climate control. Their use gained significant publicity when the Kyocera Group started growing them along the outer walls of their manufacturing and office buildings at 20 locations in Japan and Brasil in 2010. (Comprehensive explanation can be found at the website http://global.kyocera.com/ecology/greencurtains ). Since then, this easy, cheap, and multifunctional solution has become very popular. I recently discovered one with bean plants along the walls of the primary school in my neighbourhood. In just a few months, when Kyoto will be that horrific sauna, this green curtain will bring freshness inside and delicious beans also.

Groene gordijnen


Het is heerlijk weer. Het is warm maar niet te warm en 's nachts is het lekker koel en fris. Telkens als ik een opmerking maak over het fijne weer is er altijd wel iemand die zegt: “Oh, wacht maar tot juli. Dan is het hier verschrikkelijk.” Ik krijg uitgebreid te horen hoe vervelend het is. “Alsof je in een sauna woont,” legt een collega uit, “Je kunt buiten nauwelijks adem halen en binnen is het ook niet echt prettig want de airco's staan in een lagere stand omdat we energie besparen.”
Fukushima heeft de Japanners ruw wakker geschud. De ramp heeft hen bewust gemaakt van hun energieproductie en consumptie en de protesten tegen nucleaire energie waren voor Japanse begrippen ongekend massaal. Duizenden mensen trokken door de straten van Tokyo of hielden sit- ins op de stoepen van het hoofdkantoor van de energiemaatschappij Tepco. Toen op 5 mei de laatste kerncentrale dicht ging,  is er overal in het land gefeest. In een jaar tijd heeft Japan zijn energieproductie met 30 procent verminderd. Formeel zijn de centrales gesloten vanwege technische veiligheidscontroles, maar er is veel weerstand. De nieuwe regelgeving maakt de zaak politiek gezien extra gecompliceerd, omdat voortaan locale autoriteiten en bewoners goedkeuring moeten geven. En dat in een tijd waarin de steun voor kernenergie zeer laag is - 62 procent van de Japanners is tegen. Het ligt voor de hand dat het aantal nee-stemmers toeneemt naarmate men dichter bij een centrale woont. 

 

Ondertussen staat energie consumptie of, liever gezegd, energie besparing bovenaan de nationale agenda. Het is indrukwekkend te zien hoe Japan 20 procent minder elektriciteit is gaan gebruiken in zo'n korte tijd. Overal in het land zetten mensen hun thermostaten lager en worden computers en andere apparaten zuiniger gebruikt. Het openbaar vervoer heeft een andere dienstregeling en de verlichting in de verkoopautomaten die hier overal langs de weg staan. is een stuk minder. Ook bedrijven doen volop mee. In de zomer kunnen medewerkers eerder beginnen, er zijn ploegendiensten ingesteld om piekbelasting van het elektriciteitsnet te voorkomen en de  kledingvoorschriften zijn versoepeld.
Heel veel nieuwe manieren van energiebesparing zijn in praktijk gebracht. Mijn favoriet zijn de 'groene gordijnen'. Je maakt een groen gordijn door klimplanten – liefst groenten of bloemen - omhoog te laten groeien langs netten die schuin tegen muren en vensters staan. Zij geven schaduw en zorgen voor een natuurlijke klimaatbeheersing in het gebouw. Het gebruik van groene gordijnen kreeg veel publiciteit toen de Kyocera Group ze plantte langs de buitenmuren van fabrieken en kantoren op 20 locaties in Japan en Brazilië. Op hun website wordt uitgebreid tekst en uitleg gegeven: http://global.kyocera.com/ecology/greencurtains. Sindsdien is deze goedkope, multifunctionele oplossing voor energiebesparing populair in Japan. Ik ontdekte een groen gordijn van bonenplanten tegen de muren van de lagere school in mijn buurtje. Over een paar maanden, als Kyoto veranderd is in die verschrikkelijke sauna, zorgt dit groene gordijn voor koelte en voor lekkere boontjes bovendien.

mottainai

* De Nederlandse tekst vind je verderop * 

In the Netherlands, as in most other European countries, it would be unthinkable to refer to old traditions in campaigns for behavioural change. We tend to associate old habits with backwardness and this is particularly the case with our consumption behaviour and lifestyle. I recall a public debate with Femke Halsema, the former leader of the Green party in the Netherlands, who fervently argued that we should reconsider the excesses of our consumption culture but that a return to the frugality of the past was not the solution. 

The Japanese don’t seem to be allergic to the past. This is apparent in the current green living campaign. One of the guiding concepts of the green living campaign is the traditional Japanese attitude of mottainai. Literally, mottainai means ‘don’t waste’ or ‘what a waste’. It is a common saying in Japan and it serves as a reminder that we should be thoughtful and careful with gifts from nature or towards that person that made the product. It is, in fact, an old Buddhist word and it is likely tied to the Shinto belief that objects have souls. For a long time, the relatively poor living circumstances in Japan required people to practice mottainai. In these more prosperous times, mottainai is still put into practice by many. For example, many reuse the hot water from their evening bath in their laundry machine. Even the habit of eating rice till the last grain is reflective of mottainai.

The campaign Do you Kyoto? stimulates people to practice mottainai in order to reduce waste. It claims that garbage can be reduced, “by bringing with us our shopping bag, rejecting over-wrapping, not buying anything we don’t need or checking the fridge for food uneaten.” Given that the washing machine in my apartment is cold water only and the prices for groceries are terribly high, I seem to have no problem practising mottainai.

                                                                                                       

Mottainai

In Nederland moet je juist niet naar oude tradities verwijzen in campagnes voor gedragsverandering. Oude gebruiken hebben vaak een negatieve bijklank en dat geldt met name voor consumptiegedrag en leefstijlen. Ik herinner me een openbaar debat met Femke Halsema, de voormalige partijleider van Groen Links, die zich fel uitliet over de excessen van onze consumptiecultuur, maar daar meteen aan toevoegde dat de soberheid van vroeger natuurlijk geen oplossing is.

De Japanners lijken niet zo allergisch voor het verleden, concludeer ik uit de 'duurzaam leven' campagne die hier gevoerd wordt. Een van de hoofdthema's is namelijk het eeuwenoude Japanse concept mottainai. Letterlijk betekent mottainai 'verspil niets' of  'wat een verspilling'. Het is een bekend gezegde dat mensen erop wijst aandachtig en respectvol om te gaan met wat de natuur geeft en met degene die het product heeft gemaakt. Mottainai is een oud boeddhistisch woord, maar het heeft waarschijnlijk ook te maken met het Shinto geloof dat alles een ziel heeft. Door de relatief slechte levensomstandigheden was mottainai vroeger gewoon noodzaak voor de meeste Japanners. Maar ook in deze meer welvarende tijden wordt mottainai nog steeds in de praktijk gebracht. Veel mensen hergebruiken bijvoorbeeld na het baden het warme water in de wasmachine (die daarom alleen maar een koud water programma heeft). Ook de gewoonte dat je de rijst altijd tot de laatste korrel opeet, is een afspiegeling van mottainai. Restaurants bieden je dan ook aan de overgebleven rijst voor je in te pakken.

De campagne Do you Kyoto? stimuleert mensen tot mottainai om afval te verminderen en geeft onder meer de suggestie om geen plastic tasjes te gebruiken maar de eigen boodschappentas, niets te kopen wat men niet nodig heeft en geen voedsel ongebruikt te laten in de koelkast. Omdat mijn wasmachine alleen met koud water wast en de prijzen voor levensmiddelen erg hoog zijn, vind ik het vooralsnog niet zo moeilijk me aan het mottainai principe te houden.

cold water only laundry, warm toilets

* De Nederlandse tekst vind je verderop * 

This is the view from the main window of my apartment. The wires you see in this picture are also right in front of the window on the other side of the living room. They hang so close to the balconies that I have to  be cautious not to accidentally throw my wet towels on or against them when I hang them out to dry. The placement of these wires in the narrow streets of my new neighbourhood is reminiscent of the clotheslines you frequently see in Mediterranean cities. However, here in Kyoto, this impressive bundle of wires are not clothes lines. They are indicative of electricity use.

 

As is the case in the USA and West-Europe, daily life Japan is completely dependent on electricity.  Household appliances like fridges, washing machines, vacuum cleaners, electrical kettles, and irons are all standard in Japanese households. What sets the Japanese apart is their fondness for technical gadgets. They occasionally surprise me. For example, the electrical kettle is a rather ingenious device. This kettle does not simply boil water. It does much more. It allows you to set the desired water temperature, it has a timer, and it even has a tap that can only be unlocked by pressing two different buttons. This way, there’s no need to engage in risky manoeuvres with boiled water in a small kitchen. Sometime after you turn off the tap, a very cheerful tune is played to remind you that the machine has relocked itself. Impressive.

The ultimate in technical ingenuity is of course the toilet. Japanese toilets can warm the seat  and wash one’s bum with water. They  whisk away odours with built-in fans and play flush sounds that drown out unattractive wash-room noises. Some play very relaxing music . “Ave Maria”  is apparently a favourite. These toilets are indeed very impressive but they are huge energy consumers. They account for 4% of yearly household energy consumption and a whopping 68 percent of Japanese homes have one. Comfort is addictive and I have to admit that I quite like my fancy toilet. So instead of indefinitely unplugging my own electricity guzzler, I tell myself it’s okay because the washing machine is simple and energy conserving. It’s cold water only. This is astonishing to me but normal all over Japan. 

 

It’s interesting that despite widespread technical masterpieces,  Japan still has the lowest energy consumption when compared to all other high income countries. On a 100 point scale, the USA leads with 98, Western European countries score between 70 and 80, and Japan takes the rather decent position at 41 points. Why? I will tell next time.

Koud water wasmachines en warme wc-brillen

Dit is het uitzicht van mijn appartement. Voor het raam aan de andere kant van de woonkamer zijn ook kabels. Ze hangen zo dicht bij het balkon dat ik op moet passen niet per ongeluk mijn natte handdoeken er overheen te gooien om ze te drogen. De kabels in de smalle straten van het buurtje waar ik nu woon, doen denken aan de waslijnen die je vaak ziet in mediterrane steden. Maar hier in Kyoto zijn die indrukwekkende bundels echt geen waslijnen. Het zijn elektriciteitsdraden en ze geven een aardig beeld van hoe belangrijk energie hier is.

Net als in de Verenigde Staten en West-Europa, is ook het dagelijks leven in Japan volledig afhankelijk van elektriciteit. Apparaten als koelkasten, wasmachines, stofzuigers, elektrische waterkokers, strijkijzers enzovoorts zijn ook standaard in Japanse huishoudens. Omdat Japanners dol zijn op technische snufjes, is het in huis wel allemaal net even anders.

Af en toe ben ik aangenaam verrast. De water koker bijvoorbeeld is een ingenieus apparaat, dat veel meer kan dan de Nederlandse recht-toe-recht-aan koker. Mijn Japanse apparaat heeft een temperatuur-regelaar, een timer en er zit zelfs een kraantje op dat pas werkt als twee verschillende knoppen ingedrukt hebt. Zo voorkom je riskante manoeuvres met kokend heet water in de kleine keuken. Kort nadat je water getapt hebt, hoor je een vrolijk deuntje dat je eraan te herinnert dat de machine opnieuw vergrendeld is. Indrukwekkend, vind ik. Maar het summum van technisch vernuft is natuurlijk het toilet. Japanse toiletten hebben een lekker warme bril – ook nu weer met temperatuur regelaar – er zit een sproeiertje in waarmee je je billen kunt wassen en er is een knop dat een doorspoel geluid laat horen. Zo houd je je privacy in de kleine, gehorige woningen. De echt luxe wc-brillen kunnen bovendien lekkere geurtjes verspreiden en hebben een muziek programmaatje. Het schijnt dat het "Ave Maria" nogal favoriet is.

Zo'n toilet is natuurlijk super de luxe en razend populair in Japan, want in 68 procent van de woningen staat inmiddels zo'n apparaat. Maar het verbruikt nogal wat elektriciteit: 4% van het huishoudelijk energieverbruik om precies te zijn. Comfort werkt ook bij mij verslavend; eerlijk gezegd zou ik niet meer zonder willen. Dus in plaats van mijn energievreter gewoon uit te trekken, sus ik mijn geweten met het feit dat mijn wasmachine echt maar heel weinig energie kost. Het is namelijk een koud water machine met een ultra kort programma. Nogal merkwaardig, nietwaar, maar het is hier heel gewoon.

Het is bijzonder dat ondanks de wijdverbreide technische hoogstandjes, Japan nog steeds het laagste energieverbruik heeft van andere rijke landen. Op een 100 punts schaal, staan de Verenigde Staten bovenaan met 98 punten, West-Europese landen scoren tussen de 70 en 80, en Japan neemt met 41 punten  best een keurige positie in. Hoe dat kan? Dat vertel ik een andere keer.

basics on garbage

* De Nederlandse tekst vind je verderop *

“When in Rome do as the Romans do...” and so I do. In fact, I’m carefully studying the Guide on Garbage Disposal in Kyoto recently handed to me, albeit with an apologetic smile, by my landlord. At first glance, it seems that Kyoto’s mayor, Daisaku Kadokawa, expects a lot from Kyoto’s people. The brochure explains, in very precise terms, the various categories of garbage and how they are to be disposed of. With the help of full colour schemes and very clear drawings, I discover that I am expected to separate my garbage into four categories, namely plastics (PPE), cans and bottles (glass and PET), small metal items, and general household waste. Do they not compose in Kyoto? Apparently not. It seems that green waste is simply thrown in with the general household waste. And what about paper? Do they recycle paper? The brochure says nothing but I am told that a small pick-up truck with a tinkling bell drives slowly through the streets in my neighbourhood on Saturdays picking up paper waste along the way.

I find that I once I’ve worked my way through all the particulars of garbage disposal in Kyoto, my initial lack of enthusiasm gives way to moderate relief. It seems Kyoto’s mayor is not that demanding after all. In fact, Kyoto’s system seems less demanding that what I am used to doing in the Netherlands. There, we separate our waste according to whether it is cans or white glass or coloured glass or plastics or paper or compost or general household waste, and with exception of those last two, we are required to dispose of everything in large containers located on the outskirts of residential districts. Most of us use a car to get to. It seems that waste disposal in Kyoto is not only environmentally friendly but also citizen friendly. All I have to do is, once a week, walk out my apartment and place my green and yellow bag on the corner of the street. 

 

Over vuilnis

"Als je in Rome bent, gedraag je dan als de Romeinen ..." En dat doe ik. Ik neem zorgvuldig de Handleiding voor Huisvuil in Kyoto door die de huisbaas me zojuist gaf met een licht verontschuldigende glimlach. Op het eerste gezicht lijkt de burgemeester van Kyoto, Daisaku Kadokawa, nogal wat van zijn inwoners te vragen. De brochure legt heel precies uit welke soorten afval er zijn en hoe je deze moet verwijderen. Met behulp van full colour schema's en duidelijke tekeningen leer ik dat ik mijn afval moet scheiden in vier categorieën, namelijk kunststoffen (PPE), blikjes en flessen (glas en PET), kleine voorwerpen van metaal, en algemeen huishoudelijk afval. Wordt er niet gecomposteerd in Kyoto? Blijkbaar niet, want het groenafval mag bij gewone huishoudelijke afval. En hoe zit het met papier? Wordt dat gerecycled? De brochure zegt er niets over. Maar ik heb al een kleine pick-up truck met een vrolijk belletje langzaam door de straten in mijn buurtje zien rijden om oud papier op te halen.

Als ik me uiteindelijk door alle bijzonderheden van het plaatselijk vuilophaal systeem heen gewerkt heb, ben ik opgelucht. De burgemeester van Kyoto is minder veeleisend dan ik aanvankelijk dacht. Het vuilnis-systeem hier lijkt me zelfs makkelijker dan wat ik normaal in Nederland doe. Daar sorteren we ons huisvuil in blik, wit glas, gekleurd glas, kunststof, papier en karton, groen afval, en rest afval. Het groen afval en de restzak wordt aan huis opgehaald. Al het andere afval moeten we in grote containers dumpen die vaak aan de rand van de woonwijken staan. De meeste mensen gebruiken de auto voor dit karwei. Het huisvuil-systeem in Kyoto lijkt niet alleen milieuvriendelijk, maar is ook vriendelijk voor de burger. Het enige wat ik hoef te doen is, een keer per week de gele en de groene zak op de hoek van de straat neer te zetten.